Jeżeli nigdy nie mieliśmy problemów ze wzrokiem, być może nie wiemy kim jest ortoptysta i jakie są jego obowiązki. Ortoptyści w odczuciu powszechnym są mniej znani od okulistów (za to często współpracują z lekarzami okulistami), jednak ich praca jest bardzo pożyteczna. Są oni w stanie pomóc w wyleczeniu wielu zaburzeń wzroku w sposób całkowicie nieinwazyjny – przy pomocy specjalnie dobranych ćwiczeń. Co warto wiedzieć o pracy ortoptysty?
Kilka słów o ortoptyce
Ortoptyka to dziedzina stosunkowo mało znana, choć w Polsce obecna (jako odrębna dyscyplina) już od ponad czterdziestu lat. Specjalizuje się ona w badaniu, leczeniu, a także rehabilitacji zaburzeń widzenia obuocznego. W przeciwieństwie do okulisty ortoptysta leczy swoich pacjentów metodami bezinwazyjnymi – przy pomocy indywidualnie dobieranych ćwiczeń. Pierwsza placówka zajmująca się kształceniem ortoptystów została uruchomiona w 1979 roku w Krakowie. Współcześnie edukację na tym kierunku prowadzą zarówno uczelnie publiczne, jak i prywatne. Żeby zostać ortoptystą należy ukończyć 2-letnie studium zawodowe i zdać egzamin państwowy.
Ortoptysta z Warszawy opowiada o swoich obowiązkach
Ortoptyści posiadają kwalifikacje do bezinwazyjnego badania i leczenia zaburzeń widzenia obuocznego. Jako że szkolenie ortoptysty trwa dwa lata (w programie studium zawodowego jest 1600 godzin nauki) zakres obowiązków tego specjalisty jest zacznie węższy niż w przypadku lekarza okulisty (który ma za sobą studia medyczne).
Ortoptysta pomaga osobom zmagającym się z zezem, niedomogą konwergencji, niedowidzeniem, mającym problemy z uzyskaniem trójwymiaru, oceną odległości. W zakres obowiązków ortoptysty wchodzi badanie ostrości widzenia, równowagi sensorycznej oczu, badanie fiksacji i korespondencji siatkówkowej..
Kim są pacjenci ortoptystów?
Ortoptyści są przygotowywani do pracy z pacjentami w każdym wieku – dziećmi i osobami dorosłymi. Im wcześniej rozpocznie się leczenie ortoptyczne tym większe są szanse na w pełni sprawny wzrok. Do ortoptysty powinni zgłosić się wszyscy, którzy mają kłopoty z widzeniem obuocznym. Mogą być to zaburzenia ostrości widzenia, zez, widzenie podwójne, problemy z oceną odległości, bardzo częste łzawienie oczu (bez wyraźnej przyczyny). Z usług ortoptystów korzystają pacjenci po operacjach chirurgicznych w obrębie narządu wzroku (ortoptysta jest tu odpowiedzialny za rehabilitację).
Ortoptysta – jak wygląda nauka tego zawodu
Żeby zacząć pracę w zawodzie ortoptysty konieczne jest ukończenie co najmniej 2-letniego studium zawodowego. W tej chwili możemy znaleźć uczelnie, które kształcą ortoptystów w trybie dziennym, wieczorowym i weekendowym. Oprócz nauki badań ortoptycznych w programie studium są między innymi podstawy anatomii i patofizjologii, podstawy optyki, elementy optodysleksji i integracji sensorycznej, szkolenie z zakresu refrakcji, wybrane zagadnienia z pediatrii, a także bardzo ważny w tym zawodzie trening umiejętności społecznych. Oprócz przedmiotów teoretycznych każdy student jest zobowiązany do odbycia praktyk zawodowych (są one warunkiem otrzymania dyplomu).
Badanie ortoptyczne – co powinniśmy o nim wiedzieć?
Badanie ortoptyczne jest całkowicie bezinwazyjne i nie wymaga od pacjenta żadnych przygotowań. Do gabinetu ortoptysty można udać się bez skierowania. Jeżeli badane będzie dziecko – rodzić przez cały czas przebywa z nim w gabinecie. Na badanie warto jest zabrać wyniki badań wzroku i okulary (o ile je nosimy). Jeśli dziecko nosi okulary badanie przeprowadza się w okularach. Osoby mające problem z niedowidzeniem i zasłaniające oko powinny zdjąć osłonkę najlepiej na kilka godzin przed przeprowadzeniem badania.
W przypadku badań osób dorosłych ortoptysta decyduje się na wybór konkretnych ćwiczeń, uczy pacjenta ich wykonywania i często zaleca samodzielne ćwiczenie w domu. Jeżeli chodzi o najmłodszych pacjentów – ćwiczenia zazwyczaj odbywają się jedynie pod okiem specjalisty (który pilnuje prawidłowego ich wykonywania).
