Pierwsze lata życia dziecka są dla nas najważniejsze – to wtedy maluch wszystkiego się uczy, a my możemy wspomagać jego rozwój, zarówno psychiczny jak i fizyczny. Dbanie o higienę jamy ustnej jest koniecznie już od samego początku. Jak więc to uczynić?
Pierwsze kroki higiena jamy ustnej naszego dziecka
Pierwsze zęby mleczne pojawiają się u dziecka około szóstego miesiąca życia. Gdy dziecko ma trzy latka mniej więcej wtedy posiada już wszystkie żeby mleczne, natomiast około szóstego roku życia widzimy już pierwsze zęby stałe. Dzieci pozbywają się mleczaków do około dwunastego roku życia, przez około sześć lat mamy więc uzębienie mieszane.
Stałe zęby są o wiele bardziej zmineralizowane od „mleczaków”, dlatego tak często spotykamy się z próchnicą u małych dzieci. Jeśli zaniedbamy ten problem może dojść do bardzo bolesnych skutków i kuracji antybiotykowej.
Dlatego od samego początku należy dbać o higienę jamy ustnej poprzez szczotkowanie zębów co najmniej dwa razy dziennie przy użyciu pasty z fluorem. Gdy dziecko już w pierwszych latach swojego życia wyrobi sobie nawyk częstego mycia zębów nie będzie miało z tym żadnych problemów w późniejszym czasie.
Dziecko do drugiego roku życia – jak dbać o uzębienie?
Mało kto wie, że dieta kobiety w ciąży ma wpływ na stan uzębienia dziecka. Związki zębów mlecznych oraz pierwszych zębów trzonowych stałych rozwijają się po części już w życiu płodowym. Dlatego tak ważne jest, aby kobiety w ciąży prawidłowo się odżywiały.
W takiej diecie nie może zabraknąć:
- białka,
- wapnia,
- fosforu,
- witaminy D
Nie można jednak przesadzić z węglowodanami, których nadmierna ilość może osłabić zęby, które formują się w jamie ustnej dziecka.
Gdy wyrzynają się pierwsze ząbki musimy od razu zabrać się za ich czyszczenie – nie są one w pełni zmineralizowane, więc są szczególnie narażone na próchnicę. Zaleca się nawet rozpoczęcie szczotkowania zanim pojawi się pierwszy ząbek. Zanurzamy wtedy jałowy gazik w przegotowanej letniej wodzie lub naparze z rumianku, a następnie przemywamy nim dziąsła. Najlepiej robić to po każdym posiłku oraz przed snem.
Ważne, aby od pierwszych miesięcy przyzwyczaić dziecko do mycia jamy ustnej, gdy wyrzynają się ząbki przemywanie dziąseł gazikiem przynosi ukojenie, lekkie drapanie i chłodzenie, które charakterystyczne są podczas ząbkowania.
Pamiętajmy jednak, by wykonywać te czynności bardzo delikatnie, sprawnie i w spokoju. Jeśli będziemy się stresować lub denerwować, dziecko może to wyczuć i reagować płaczem. Starajmy się uczynić z tego codzienną, naturalną czynność.
Kiedy wprowadzić szczoteczkę do higieny jamy ustnej dziecka?
Najlepiej około pierwszego roku życia, kiedy wyrzynają się już maluchowi zęby boczne, posiadające guzki i bruzdy – takie ząbki możemy dokładnie wyczyścić wyłącznie za pomocą szczoteczki. Pamiętajmy, by wykonywać to najlepiej dwa razy dziennie, nie odstępujmy od przecierania dziąseł gazikiem po każdym posiłku.
Gdy maluch ma już rok, możemy dać mu do rączki szczoteczkę, by samodzielnie próbował je umyć, oczywiście bez użycia pasty. Dziecko musi oswoić się z nią oraz samą czynnością – najlepiej dokona tego poprzez samodzielną zabawę szczoteczką. Uczmy jednak malucha, że służy ona do mycia wyłącznie zębów, nie można jej gryźć ani ssać. Stale bądźmy obecni przy dziecku, gdy ma kontakt ze szczoteczką.
Gdy decydujemy się na zakup pierwszej szczoteczki zwróćmy uwagę, by miała zaokrąglone krawędzie, miękkie włoski, antypoślizgowy uchwyt i główkę o odpowiedniej wielkości – musi być bezpieczna. Ważne, by zainteresowała naszego malucha, dlatego wybierzmy tę najbardziej kolorową. Szczoteczka musi być także odpowiednio zapakowana.
Kiedy wprowadzić pastę w higienie jamy ustnej dziecka?
Oto kilka ważnych informacji, które odpowiedzą nam na to pytanie:
- Pierwszą pastę możemy wprowadzić już po roku życia i może ona zawierać fluor. Jeszcze niedawno kierowano się myślą, iż pastę wprowadzamy u trzyletniego dziecka i to bez fluoru, współczesne badania jednak dowodzą, że nie ma żadnych przeszkód, by nastąpiło to znacznie wcześniej.
- Stężenie fluoru w paście jest bardzo istotne – to on gwarantuje zabezpieczenie ząbków przed próchnicą. Dlatego spokojnie możemy wprowadzić pastę o stężeniu fluoru nawet 1000 ppm.
- Pamiętajmy jednak, by nakładać jej niewielką ilość zwłaszcza, jeśli dziecko nie potrafi jeszcze wypłukać buzi.
- Nałożoną na szczoteczkę pastę wetrzyjmy we włosie szczoteczki, by dziecko przypadkiem jej nie połknęło.
- Możemy wybrać szczoteczkę, która ma na włosiu specjalnie oznaczony obszar, na który należy wycisnąć pastę.
- Po umyciu ząbków ścieramy z ząbków resztki substancji przy pomocy wilgotnego gazika.
Mycie zębów u starszych dzieci
Gdy nasz maluch ma już kilka lat i jest przyzwyczajony do codziennej higieny jamy ustnej, nie powinno być żadnych problemów z myciem zębów. Pamiętajmy jednak by nie poprzestać na tym etapie – musimy zapoznać nasze dziecko z korzyściami, jakie niesie za sobą mycie zębów i konsekwencjami zaniedbania higieny.
Gdy dziecko niechętnie myje ząbki połączmy tę czynność z zabawą, na przykład śpiewanie piosenek, czy mycie zębów przy ulubionej muzyce. Nie możemy pozwolić dziecku na rezygnację z higieny jamy ustnej, w ten sposób nie wyuczymy w nim odpowiednich nawyków.
